Θα προσπαθήσω να δώσω μία αισιόδοξη νότα στο 2008 αφιερώνοντας το πρώτο post της χρονιάς στο τεχνολογικό θάυμα της Εσθονίας. Το μικροσκοπικό αυτό κράτος της Βαλτικής αποτελεί την απόδειξη ότι “impossible is nothing”, όπως έλεγε και η διαφήμιση της Adidas επί Euro 2004.

Όσο και αν ακούγεται απίστευτο, η Εσθονία του 1.3 εκατομμυρίου κατοίκων θεωρείται αυτή τη στιγμή μία από τις τεχνολογικές υπερδυνάμεις παγκοσμίως. Σε κάποιους τομείς μάλιστα όπως η ηλεκτρονική ασφάλεια αναφέρεται συχνά ως το πλέον προηγμένο κράτος στον κόσμο, τίτλος που αξιοποιεί δεόντως πουλώντας τεχνογνωσία σε άλλα κράτη αλλά και σε εταιρίες. Πώς είναι λοιπόν η καθημερινότητα σε αυτήν την μυστηριώδη “καλωδιωμένη” χώρα?

Κατ’ αρχήν δεν είναι καλωδιωμένη! Μόνο στο Τάλιν υπάρχουν 359 δημόσια hotspots που προσφέρουν δωρεάν πρόσβαση σε ασύρματο Internet. Το Διαδίκτυο στην Εσθονία χρησιμοποιείται σε μία πληθώρα εφαρμογών: Διαλέξεις μέσω Skype στο Πανεπιστήμιο του Τάλιν, πληρωμές για στάθμευση αυτοκινήτου μέσω κινητού τηλεφώνου, δυνατότητα διαδικτυακής ψήφου στις εκλογές, online συνεδριάσεις του υπουργικού συμβουλίου με real time ενημέρωση των πολιτών και πολλά άλλα. Όσον αφορά την επιχειρηματικότητα, αρκεί να αναφέρουμε ότι η γνωστή υπηρεσία διαδικτυακής τηλεφωνίας Skype χρεώνεται στην εσθονική βιομηχανία τεχνολογίας (αν και οι ιδρυτές της είναι ένας Σουηδός και ένας Δανός), η οποία θεωρείται ως η Silicon Valley της Βαλτικής. Για περισότερες πληροφορίες υπάρχει και το site Invest in Estonia. Όλα αυτά σε μία χώρα που είναι η πρώτη στον κόσμο που έχει αναγνωρίσει συνταγματικά την πρόσβαση στο Διαδίκτυο ως αναφαίρετο ανθρώπινο δικαίωμα. Ωραία, θα μου πείτε, αλλά πώς τα κατάφεραν?

Εδώ αρχίζουν τα δύσκολα. Από ότι φαίνεται, όπως συμβαίνει συνήθως στα success stories, όλα ξεκίνησαν από την διορατικότητα και την “τρέλα” μιας μικρής ομάδας ανθρώπων. To 1992 ο Marti Laar εκλέγεται πρωθυπουργός της Εσθονίας σε ηλικία 32 ετών (!) και γίνεται ο αρχιτέκτονας του εσθονικού θαύματος: οικονομική απελευθέρωση, μηδενική ανοχή στη διαφθορά και αδιαπραγμάτευτη επιμονή στην ηλεκτρονική επικοινωνία της κρατικής μηχανής με τους πολίτες. Τέσσερα χρόνια μετά, και με πρωτοβουλία του εσθονού πρέσβη στις ΗΠΑ και του Υπουργού Παιδείας, τίθεται σε εφαρμογή το φιλόδοξο πρόγραμμα Tiger’s Leap που έχει σαν στόχο την ανάπτυξη και επέκταση της υποδομής υπολογιστών και δικτύων στη χώρα, με έμφαση στον τομέα της εκπαίδευσης. Αξίζει να σημειωθεί ότι το πρόγραμμα ξεκίνησε με κρατική χρηματοδότηση, πολλά χρόνια πριν την είσοδο στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την υποδοχή των γνωστών “πακέτων στήριξης”…

Αν σε αυτές τις πολιτικές πρωτοβουλίες προσθέσουμε την ανυπομονησία ενός λαού που -προσφάτως απαλλαγμένος από το κομμουνιστικό καθεστώς- θέλει να γνωρίσει τον κόσμο και να αποδείξει τι αξίζει, καθώς και λίγη δόση τύχης (οι ιδρυτές του Skype είναι σκανδιναβοί και επέλεξαν την Εσθονία, μία χώρα με γεωγραφική και πολιτισμική εγγύτητα ως βάση τους, κάτι που εκτίναξε το image της χώρας), τότε η σημερινή θέση της Εσθονίας στον παγκόσμιο τεχνολογικό χάρτη μπορεί να εξηγηθεί βάσιμα.

Εύλογα, νομίζω, γεννιέται το ερώτημα: Τι θα μπορούσε άραγε να διδαχθεί η Ελλάδα από αυτήν την ιστορία?

buzz it!